Ülkemiz ve Dünyamızda küresel bir salgın haline dönüşerek başta Avrupa olmak üzere tüm dünyadaki ticari hayatı olumsuz etkileyen, ticari işletmeleri ciddi bir yük altına sokan Covid-19 virüsü ciddi boyutlara ulaşmış, Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülke virüsün olumsuz etkilerinin ticari hayata yansımasını önlemek amacıyla çeşitli önlemlere başvurmuştur. Ülkemizde bu amaçla alınan önlemlerden bir tanesi de Torba Yasayla meclisten geçerek Cumhurbaşkanı onayına sunulan Karşılıksız Çeklere getirilen ödeme kolaylığı ve sicil affına yönelik düzenlemedir.

Düzenleme Neleri Getiriyor?

24.03.2020 tarihine kadar işlenen karşılıksız çek keşide etme suçundan hüküm giyerek mahkûm olan kişilerin cezalarının infazı bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih olan 25.03.2020 tarihi itibariyle durdurulmuştur. Bu düzenlemeye göre infazı durdurulan hükümlünün tahliye tarihi itibariyle en geç üç ay içerisinde ödenmeyen çek bedelinin en az onda birini alacaklıya ödemesi gerekmektedir. Bu ödemeyi yapan borçlu, borcun kalan kısmını üç aylık sürenin bitiminden itibaren ikişer ay arayla on beş eşit taksitte ödeyebilecektir. Bu ödemelerin düzenli olarak yapılması durumunda mahkûmiyet hükmünü veren icra ceza mahkemesi, verilen mahkûmiyet kararını tüm yönleriyle kaldıracaktır.

Hükmün Tüm Yönleriyle Ortadan Kaldırılması Ne Anlama Geliyor?

Çekle ilgili “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında belli yaptırımlar düzenlenmiştir. Buna göre; karşılıksız olarak çek keşide eden kişi hakkında 1500 güne kadar adli para cezasına hükmolunacaktır. Ancak hükmolunan ceza, çek bedelinin karşılıksız kalan kısmından az olamayacaktır. Yine bu suça sebebiyet veren kişinin çek keşide etmesi ve çek hesabı açması da engellenecektir. Yukarıda belirtilen şekillerde ödemenin tamamlanması durumunda ceza ile birlikte uygulanan bu tedbirler de cezanın diğer sonuçlarıyla beraber ortadan kaldırılacaktır.

Taksitlerin Ödenmemesi Durumunda Uygulanacak Bir Yaptırım Var Mıdır?

Getirilen yeni düzenleme ile taksitlerin ödenmemesi durumunda nasıl bir yaptırım uygulanacağı aynı kanun maddesi üzerinde düzenlenmiştir. Buna göre; infazın durdurulduğu tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde çek bedelinin karşılıksız kalan kısmının onda birinin ödenmemesi halinde alacaklının şikâyeti üzerine mahkemece hükmün infazının devamına karar verilecektir. Bununla birlikte, ilk 3 ay içerisinde ödemenin yapılması ile on beş eşit taksitle karşılıksız kalan bedeli ödeme imkanına kavuşan borçlunun taksitlerden birini ödememesi halinde, ödenmeyen taksit, ödeme süresinin sonuna 1 taksit olarak eklenir. Takip eden taksitlerden herhangi birinin daha ödenmemesi halinde ise alacaklının şikâyeti üzerine mahkemece hükmün infazına devam edilmesine karar verilir. Tüm bunlarla birlikte; infazı durdurulan kişi hakkında mahkemece Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 109. maddesinde düzenlenen adli kontrol şartlarından yurt dışına çıkış yasağı kararı verilebilir.

Sicil Affı Ne Anlama Geliyor?

5834 Sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler İle Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun’a getirilen Geçici 2. Madde ile anapara veya taksit ödeme tarihi 24.03.2020 tarihinden önce olup da kullandığı nakdi ve gayri nakdi kredilerinin anapara, faiz veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatan gerçek ve tüzel kişilerin ticari faaliyette bulunsun veya bulunmasın tüm gerçek kişilerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarına ilişkin 5411 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesi hükmü uyarınca kurulan Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, söz konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31.12.2020 tarihine kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmaz. Dikkat etmek gerekir ki 31.12.2020 tarihine kadar borcun ödenebileceği gibi bu tarihe kadar borcun yapılandırılması fırsatı da ilgili kanun maddesi ile sunulmuştur. Çek Kanununa ve 5834 Sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanun’a getirilen düzenleme ödeme güçlüğü çeken tacirlerin ticari hayatına son verebilecek ciddiyette tedbirlerin uygulanma baskısını ortadan kaldırdığı gibi, yine hapis cezası baskısını da hafifletmiş ve tüm ticari işletmeler ile tacirlere ödeme kolaylığı sağlamıştır. Bu nedenle kesinleşen cezanın ertelenmesinin yanı sıra çek borcu olan tacirlerin borcunu ödemesine yardımcı yenilikler getiren bu düzenlemenin faydalı olacağı kanaatindeyiz.