16 Ekim 2020 tarihinde TBMM gündemine giren, 23 Ekim 2020 tarihinde ise plan ve bütçe Komisyonu’nda kabul edilen ‘’bazı alacakların yapılandırılması ile bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanun teklifi’’nin on maddesi 05.11.2020 tarihi itibariyle TBMM genel Kurulu’nda görüşülerek kabul edilmiş ve 17.11.2020 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Vergi borçlarının yapılandırılması ülke gündemine zaman zaman ‘’vergi barışı’’ adı altında paket içinde zaman zaman da kesinleşmiş kamu alacaklarına ilişkin olarak gelmiştir. Yeni gelen vergi yapılandırılması ise sadece kesinleşmiş kamu alacakları ile ilgili olarak 7020 sayılı Kanun’a benzer şekilde hazırlanmıştır. Kesinleşmiş alacaklar 7256 sayılı ‘’bazı alacakların yeniden yapılandırılması ile bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanun’’ da 31 Ağustos 2020 (bu tarih dahil) öncesindeki döneme ait olup 17.11.2020 tarihi (bu tarih dahil olmak üzere) itibariyle vadesi geldiği hâlde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacaklar olarak tanımlamıştır. Vergi borçlarının yapılandırılması ile vergi aslına bağlı cezaların tamamen, vergi aslına bağlı olmayan cezaların da yarısının silinmesi yanında, daha yüksek oranlı gecikme faizi veya gecikme zammı yerine, daha düşük ÜFE aylık değişim oranına göre bir faiz ödenmesi gibi önemi avantajlar sağlanabilecektir. Örnek vermek gerekirse, 1 Ocak 2017 tarihinden 30 Kasım 2020 tarihine kadar bir faiz hesaplaması yapacak olursak, ödenmesi gereken toplam faiz veya zammın yaklaşık yüzde 80’i silinecektir. Borçların yapılandırılabilmesi için vergi borçlarıyla ilgili dava açılmaması, açılmış davalardan vazgeçilmesi ve kanun yollarına başvurulmaması koşulları aranmaktadır. Bu koşullar gereği, yapılandırmadan yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların, eğer vergi borcuyla ilgili devam etmekte olan bir davası var ise başvuru süresi içinde, ilgili tahsil dairesine davadan vazgeçme dilekçesi vermesi gerekir (tahsilata yönelik değil de tahakkuka yönelik dava ikame edilmiş ise dava aşamasında da borcun yapılandırılmasından yararlanılabilir.)  Ayrıca, dava konusu olarak henüz karara bağlanmamış vergi borçları için verginin aslının yarısından vazgeçilerek, vatandaşların vergiyi daha kolay ödemesi amaçlanmaktadır. Yapılandırma kapsamına;

–31 Ağustos 2020 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları,

–2020 yılına ilişkin olarak 31 Ağustos 2020 tarihinden önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları,

–31 Ağustos 2020 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları,

–31 Ağustos 2020 tarihinden önce gümrük yükümlülüğü doğan ve gümrük idarelerince takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, zamlar ve gecikme zammı alacakları,

–Yıllık beyannameli gelir ve kurumlar vergisinde 2019 ve önceki yıllara ilişkin vergilendirme dönemleri,

–Katma değer vergisi ve stopaj gelir vergisi gibi aylık beyannameli mükellefiyetlerde, ağustos /2020 vergilendirme dönemi hariç temmuz/2020 vergilendirme dönemi ve önceki dönemler,

–2020 yılına ilişkin olarak yıllık tahakkuk etmiş sayılan motorlu taşıtlar vergisi, yıllık harçlar, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi gibi vergiler girmektedir. 

Adli para cezaları, düzenleyici denetleyici kurullar tarafından verilen idari para cezaları, covıd-19’la mücadele kapsamında hıfzıssıhha kanunu çerçevesinde verilen para cezaları ve yasak yerlerde tütün kullanımı nedeniyle verilen para cezaları kanunun kapsamı dışındadır. Ayrıca önemle belirtmek gerekir ki, işbu kanunda kanunun yayımı tarihi itibarıyla covıd19 salgını nedeniyle ilan edilen mücbir sebep kapsamında beyanname verme ve ödeme süresi ertelenen vergilerden, ödeme süresinin son günü 2020 yılının ekim, kasım veya aralık ayına tekabül edecek şekilde belirlenenler hakkında yapılandırma yapılamayacağı özel olarak düzenlenmiştir. Sgk prim borçlarının yapılandırılması: 7256 sayılı kanun ile yapılandırma kapsamında olan kamu alacaklarından biri de sosyal güvenlik Kurumu’na ait prim borçları olup bu hususu ayrı olarak ele almakta fayda bulunmaktadır. Sigorta primleri, genel sağlık sigortası primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezaları, iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda doğan rücu alacakları, yersiz ödenen gelir ve aylıklardan doğan alacaklar ve BAĞ-KUR sigortalılarının daha önce dondurulan hizmet sürelerinin ihyası halinde doğacak alacaklar yapılandırma kapsamında bulunmaktadır. Bu tür alacakların yapılandırılması için de son başvuru tarihi 31 Aralık 2020 olarak öngörülmüştür. Yine, diğer düzenlemelere paralel şekilde 31 Ağustos 2020 tarihinden önce tespitleri yapılan ve yapılandırma son başvuru tarihine kadar kesinleşenler de yapılandırmadan faydalanabilecektir. Yapılandırılan borçların ödenmesi: yeniden hesaplanan ve yapılandırılan borç tutarının peşin veya taksitle ödenmesi borçluların tercihine bırakılmıştır. Borcun bir defada ödenmesinin tercih edilmesi durumunda, yeniden yapılandırılan vergi borçlarının 31 Ocak 2021 tarihine kadar ödenmesi gerekmektedir. Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlar borçlulara ilk taksiti Ocak 2021’den başlamak üzere, ikişer aylık dönemler halinde, en çok 18 eşit taksitte 36 aya kadar vade tanınmaktadır. Ayrıca, ödeme yönteminin 1 Mart 2021 tarihine kadar değiştirilebilmesi mümkündür. Peşin ödeme yöntemini seçenler ise belirtilen tarihe kadar ödeme yöntemlerini değiştirerek taksitle ödeme seçeneğinden yararlanabilecekler. Peşin ödeme: hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE (yurt içi üretici fiyat endeksi) aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilecek, yapılandırılan idari para cezalarından ise %25 indirim yapılacaktır. Yapılandırılan alacağın sadece Fer’i alacaktan oluşması halinde Fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılacaktır. Taksitle ödeme: taksitle ödemenin tercih edilmesi durumunda, ödemeler tercih edilen ödeme süresine göre belli bir katsayı ile attırılacak oranlarda (6 taksit için 1.045, dokuz taksit için 1.083, 12 taksit için 1.105 ve 18 taksit için 1.15) arttırılan tutarlar taksit sayısına bölünerek ödenebilmektedir. Ayrıca önemle belirtmek gerekir ki, ilk iki taksitin tam ve süresi içinde ödenmesi şart olup aksi takdirde yapılandırma bozulmaktadır. İlk iki taksitin zamanında ödenmesi koşuluyla, bir takvim yılında iki veya daha az taksitin süresinde ödenmemesi halinde ise yapılandırma bozulmaz. Lakin, bu durumda ödenmeyen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar, geciken süre için gecikme zammı oranında geç ödeme zammıyla birlikte ödenmesi gerekmektedir. Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi durumunda bu kanundan yararlanma hakkı kaybedilir. Başvuru süreci: yapılandırma başvuruları, e-devlet veya internet vergi Dairesi’nin internet sitesi üzerinden yapılabilmektedir. E-devlet kapısına giriş yaptıktan sonra ‘mükellefiyet gerektiren vergi borcu sorgulama ve ödeme’ bölümünden yapılandırma tamamlanabilmektedir. Ayrıca, ilgili vergi dairesine bireysel olarak gidilerek başvurunun yapılması da mümkündür. Sonuç olarak, 7256 sayılı kanun ile tüm dünyayı olumsuz etkileyen salgının kötü sonuçları engellenmeye çalışılmaktadır. Vergi mükelleflerinin, işverenlerin vergi ve sigorta prim borçlarını ve bunlarla ilgili cezalarını yapılandırma kapsamında peşin veya taksitler halinde ödemelerinin mevcut borç yükünü hafifleterek pandemi sürecini kolay atlatmaları yönünde nispeten avantaj sağlayacağı aşikardır.