Türkiye’deki göç hareketliliği yıllardır sürmektedir. 1960’lı yıllarda Türkiye göç veren ülke
durumundayken, 1980 yıllarından sonra coğrafi konumu nedeniyle önce transit ülke olmuş, ardından
kültürel zenginliği ve ekonomik nedenlerinden dolayı göç almaya hedef ülke haline gelmiştir. Bu
süreçte yoğun göç hareketleri nedeniyle gerek kaçak göçmenlerin gerekse ülkeye yasal yollardan
giren yabancıların kayıt dışı çalışmasını önlemek amacıyla 27.02.2003 tarihinde 4817 sayılı
Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun yürürlüğe girmiştir. Bu kanun kapsamında, 2009 yılında
yabancıların çalışma izni başvuru sayısı on bine yakın iken, sadece çalışma izniyle Türkiye’de ikamet
eden yabancıların sayısı seksen bine ulaşmıştır. Ayrıca son dönem istatistiklere bakıldığında,
ülkemize yasal yollardan giren yabancıların yönetici ve teknik eleman gibi vasıf düzeyi yüksek
alanlarda istihdamında artış olduğu tespit edilmiş ve gelişmelerin gerisinde kalan 4817 sayılı kanun ve
yönetmeliklerinin yeniden gözden geçirilmesi gereği duyulmuştur. Özellikle son yıllarda ekonomi
politikaları açısından yakalanan istikrar sayesinde Türkiye yabancı yatırımcılar için cazibe merkezi
haline gelmiştir. Yabancı şirketlerin ülkemizde yatırım yapmaları için verilen teşvikler ve bu alanda
kolaylık sağlaması bakımından yeni mevzuata gereksinim ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda gündem ve
uluslararası işgücü politikasının ihtiyaçları karşılayan, 28.07.2016 tarihinde TBMM’de kabul edilerek
yasalaşan 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu 13.08.2016 tarih ve 29800 sayılı Resmî Gazetede
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Uluslararası İşgücü Kanunu kimleri kapsamaktadır?
Bu kanun başta Türkiye’de çalışmak isteyen gerçek ve tüzel kişileri; bunun yanı sıra sadece çalışmak
isteyen değil, bir işveren yanında mesleki eğitim ve staj görmek isteyen kişileri de kapsamaktadır.
Çalışma iznine ilişkin başvuruların değerlendirilmesi ve kabul edilmesi; yabancı kişilerin niteliğine ve
ülkeye katkısına göre yapılmaktadır. Türkiye’de çalışacak yabancılar her türlü mesleği icra etme
hakkına sahip değildirler. Nitekim yürürlüğe yeni giren 6735 sayılı Kanunun 9/ç maddesinde; diğer
kanunlarda Türk vatandaşlarına hasredilen iş ve meslekler için yapılan çalışma izin başvurularının
reddedileceği öngörülmüştür. Ev Hizmetlerinde Çalışacak Yabancı Uyruklu Personel; Türkiye’de ev
hizmetlerinde çalışacak veya çalıştırılmak istenen yabancıların yapacakları meslekler bazı kanunlar ile
kısıtlanmıştır. Kişilerin evinde bir yabancı personel istihdamında bulunmak istemesi halinde çalışma
ortamının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yabancı personel çalıştıracak evlerde aradığı
kriterlere uygun olması gerekmektedir. Bu kapsamda, ev hizmetlerinde sadece yaşlı, hasta ve çocuk
bakımı için yabancılara çalışma izni verilmektedir. Evinizde bir yabancı uyruklu personel çalıştırmak
istiyorsanız bu kişinin, evinizde sadece hasta/yaşlı bakıcı veya çocuk bakımı işlerinde çalışmasına
müsaade edilmektedir. Bununla beraber bakılacak hastanın bakım işlemleri yüksek fiziksel güç
gerektirmediği takdirde ev hizmetlerinde çalışacak yabancı personelin bayan olması gerekmektedir.
Bakılacak kişinin rahatsızlığı doktor tarafından kanıtlanmış olmalı ve söz konusu bakılacak kişinin 65
yaş üstünde olması gerekmektedir. Çocuklar bakımından ise başvuru esnasında çocuğun yaşı 11
yaşını aşmamalıdır. Bu doğrultuda yukarıda açıklanan kriterlere uygunsa ancak ev hizmetlerinde
çalışacak yabancı personel için çalışma izni verilebilmektedir. Ayrıca belirtmek gerekir ki; alınan
çalışma izni aynı zamanda ikamet izni yerine de geçmektedir. Ancak tek başına alınmış ikamet izni
hiçbir zaman çalışma izni yerine geçmemektedir.  İzinsiz çalışan yabancılar ve işverenleri hakkında
idari para cezaları uygulanmaktadır. Türkiye’de çalışmak isteyen tüm yabancı uyruklu kişilerin çalışma
izni olmaksızın çalışması ilgili kanunla yasaklanmıştır. Bu şekilde yabancıların kayıt dışı istihdamının
engellenmesi ve denetimlerin etkinliğini sağlamak amacıyla kanuna yeni hükümler getirilmiştir. İzinsiz
çalıştığı tespit edilen yabancılar ve işverenleri hakkında idari para cezaları uygulamaktadır. 6735 sayılı
Uluslararası İşgücü Kanunu 23/5, b maddesine göre çalışma izni olmaksızın bir işverene bağlı olarak
çalışan yabancıya 2.400 Türk lirası, yabancı çalıştıran işverene veya işveren vekiline her bir yabancı
için 6.000 TL tutarında idari para cezası verilmektedir. Netice olarak, Türk mevzuatına yeni giren 6735
sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu Türkiye’nin kurumsal altyapısını güçlendirmekte; Kayıt dışı yabancı
istihdamını önlemekte ve uluslararası işgücü hareketlerinin takibini kolaylaştırmaktadır. Ek olarak; ilgili
kanun muhteviyatında yabancı kişilerin Türkiye’de şirket kurması ve doğrudan yabancı yatırımlara
imkân sağlayan düzenlemeler de mevcut olup işbu kanun ile Türk vatandaşları için de yeni istihdam
alanları yaratılmakta ve ülkenin ekonomisine katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Diğer taraftan söz
konusu kanunun yürürlük tarihinin oldukça yeni olması sebebi ile nasıl uygulanacağına ilişkin
belirsizlikler bulunmakla birlikte uygulamaya ilişkin yol gösterici mahiyette olan bir yönetmeliğin
yayınlanması beklenmektedir.