Kamuoyunda kiralık işçi yasası olarak bilinen, işverenlerin Özel İstihdam Büroları aracılığıyla işçilerle
geçici iş ilişkisi kurmasına imkân tanıyan düzenleme yürürlüğe girdi. Artık işverenler yetkili Özel
İstihdam Bürolarına başvurarak en fazla 8 aylık süreyle işçi kiralayabilecekler.
Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği 11 Ekim 2016’da Resmî
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik ile iş arayanların elverişli oldukları işlere
yerleştirilmelerine ve çeşitli işler için uygun işçiler bulunmasına aracılık yapmak ve/veya geçici iş ilişkisi
kurma faaliyeti yürütmek üzere Kurum tarafından izin verilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından Özel
İstihdam Bürolarının kurulmasına imkân tanındı. Özel İstihdam Büroları, yurt içi ve yurt dışında iş ve
işçi bulmaya aracılık faaliyetinde, aracılık faaliyeti kapsamında işgücü piyasası, istihdam ve insan
kaynakları hizmetlerinde ve mesleki eğitim düzenleme faaliyetinde bulunurlar. Kamuoyunda “Kiralık
İşçi” olarak adlandırılan geçici iş ilişkisinde, Özel İstihdam Büroları, özel hukukun koruması altında ve
belirli bir sözleşme çerçevesinde işçiden herhangi bir ücret ya da komisyon almadan, menfaat temin
etmeden işçileri yerleştirme faaliyeti yapacak; bunun karşılığında sadece işverenden ücret
alacaktır. Özel İstihdam Büroları, aracılık hizmetleri için, yönetmelikle istisna tutulan mankenlik,
antrenörlük, genel müdürlük gibi meslekler ve pozisyonlar için hizmet bedeli alınabilecektir. Geçici iş
ilişkisinde işçi kiralamak isteyen işveren, özel istihdam bürosuna başvurarak geçici işçi sağlama
sözleşmesi yapacaktır. Özel İstihdam Bürosu, bünyesindeki işçiyi geçici olarak işverene devredecek
fakat işçinin işvereni Özel İstihdam Bürosu olacaktır. İşveren, işin gereği ve geçici işçi sağlama
sözleşmesine uygun olarak geçici işçisine talimat verme yetkisine sahip olacaktır. Geçici işçilerin
maaşları Özel İstihdam Büroları tarafından ödenecek fakat geçici işçi çalıştıran işveren geçici işçilerin
ücretlerinin ödenip ödenmediğini çalıştığı süre boyunca her ay kontrol etmekle, özel istihdam bürosu
ise ücretin ödendiğini gösteren belgeleri aylık olarak geçici işçi çalıştıran işverene ibraz etmekle
yükümlü olacaktır. Geçici iş ilişkisi, işçinin askerlik hizmeti hâlinde ve iş sözleşmesinin askıda kaldığı
diğer hâllerde bu halin devam ettiği süre boyunca; mevsimlik tarım işlerinde ve ev hizmetlerinde süre
sınırı olmaksızın; işletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde, iş
sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı
nedenlerin ortaya çıkması hâlinde, işletmenin ortalama mal ve hizmet üretim kapasitesinin geçici iş
ilişkisi kurulmasını gerektirecek ölçüde ve öngörülemeyen şekilde artması hâlinde ve mevsimlik işler
hariç dönemsellik arz eden iş artışları hâlinde ise en fazla dört ay süreyle kurulabilir. Toplam sekiz ayı
geçmemek üzere iki defa yenileme yapılabilir. Geçici iş ilişkisi ile çalıştırılan işçi sayısı, işyerinde
çalıştırılan işçi sayısının dörtte birini geçemez. Kırk işçinin çalıştığı bir ofiste çalışacak geçici işçi sayısı
10’u geçemezken, mevzuat gereği, on ve daha az işçi çalıştırılan işyerlerinde beş işçiye kadar geçici iş
ilişkisi kurulabilir. İşçi sayısının tespitinde, kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri
dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür. Geçici işçi çalıştıran işveren, iş sözleşmesi
feshedilen işçisini fesih tarihinden itibaren altı ay geçmeden geçici iş ilişkisi kapsamında çalıştıramaz.
Sözleşmede belirtilen sürenin dolmasına rağmen geçici iş ilişkisinin devam etmesi hâlinde, geçici işçi
çalıştıran işveren ile işçi arasında sözleşmenin sona erme tarihinden itibaren belirsiz süreli iş
sözleşmesi kurulmuş sayılır. Bu durumda özel istihdam bürosu işçinin geçici iş ilişkisinden
kaynaklanan ücretinden, işçiyi gözetme borcundan ve sosyal sigorta primlerinden sözleşme süresiyle
sınırlı olmak üzere sorumludur.