Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nca düzenlenen “Ön Ödemeli Konut Satışları Hakkında Yönetmelikte
Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 11 Mart 2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe girmiştir. 23 Ocak 2017 tarihli 29957 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
684 sayılı KHK’nın 8. Maddesi ile Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un ön ödemeli konut
satışına ilişkin 45.maddesi değiştirilmiş, KHK’nın söz konusu 8.maddesi yayımlandığı tarihte yürürlüğe
girmişti. Söz konusu Kanun değişikliği ile yapılan düzenlemeler olması gerektiği gibi Ön Ödemeli
Konut Satışları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Ön Ödemeli Konut
Satışları Hakkında Yönetmelik’e daha ayrıntılı bir şekilde aktarılmıştır. Daha önceki bilgi notumuzda
yayımladığımız üzere Kanun değişikliği ile; ön ödemeli konut satışlarında, tüketicinin herhangi bir
gerekçe göstermeden devir veya teslim tarihine kadar var olan sözleşmeden dönme hakkı; sözleşme
tarihinden itibaren yirmi dört aya kadar olan süreyle kısıtlanmıştır. Tüketici, ön ödemeli konut satışında
sözleşme tarihinden itibaren 24 aya kadar herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden
dönebilecektir. Bu süre daha önce “devir veya teslim tarihine kadar” şeklinde düzenlenmişti.
Düzenleme ile ön ödemeli konut satışı ile ev sahibi olanların sözleşmenin bitimine son 1 yıl kala
sözleşmeden dönme hakkı kaldırılmıştır. Bununla birlikte sözleşmenin ilk 24 ayına kadar olan dönem
içerisinde tüketicinin sözleşmeden dönmesi halinde ödeyeceği tazminat oranları da dönem bazında
değiştirilmiştir. Sözleşmeden dönülmesi halinde satıcı konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi
nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile ilk 3 ay için
sözleşme bedelinin yüzde 2’sine, 3-6 ay arası için yüzde 4’üne, 6-12 ay arası için yüzde 6’sına ve 12-
24 ay arası için yüzde 8’ine kadar tazminat ödenmesini isteyebilecektir. Önceki uygulamada satıcının
talep edebileceği tazminat oranı yüzde 2 ile sınırlıydı. Bir diğer değişiklik ise, tüketiciye iade edilmesi
gereken tutar ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgenin dönme bildiriminin satıcıya ulaştığı
tarihten itibaren tüketiciye geri verilmesine ilişkin sürede yapılmıştır. Önceki düzenlemede satıcı
tarafından tutar ve belgelerin geri verilmesinin en geç doksan gün içinde yapılacağı öngörülmüşken,
yeni düzenleme uyarınca bu süre en geç yüz seksen gün olarak değiştirilmiştir. Yukarıda açıkladığımız
düzenlemeler 11 Mart 2017 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ön Ödemeli
Konut Satışları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’e de aktarılmıştır. Bu
düzenlemelere ek olarak; bazı hallerde tüketici sözleşmeden dönme hakkını devir veya teslime kadar
vergi, harç, masraf, tazminat ve benzeri adlar altında herhangi bir bedel ödemeksizin kullanabilecektir.
Bu haller; tüketicinin kazanç elde etmekten sürekli olarak yoksun kalması sebebiyle ön ödemeleri
yapamayacak duruma düşmesi, tüketicinin kazanç elde etmekten sürekli olarak yoksun kalması
sebebiyle sözleşmenin yerine olağan koşullarla yapılacak bir taksitle satış sözleşmesinin konulmasına
ilişkin önerisinin satıcı tarafından kabul edilmemesi, tüketicinin ölmesi, satıcının yükümlülüklerini hiç ya
da gereği gibi yerine getirmemesi halleridir. Ayrıca, bir konutun birden fazla tüketiciye satılması halinde
tüketici, sözleşmeden dönme hakkını devir veya teslime kadar vergi, harç, masraf, tazminat ve benzeri
adlar altında herhangi bir bedel ödemeksizin kullanabilecektir. Son olarak; yeni düzenleme ile proje
değişikliğinin yasal zorunluluklardan veya mücbir sebep hallerinden kaynaklanması durumunda satıcı;
ön ödemeli konut satışı nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan
masraflar ile sözleşme bedelinin yüzde ikisine kadar tazminatın ödenmesini isteyebilecektir. Sonuç
olarak; son dönemde devlet tarafından tüketicilere sağlanan imkanların yanında, satıcıların da
haklarının korunması ve mağdur edilmemesi gerektiği bir gerçekliktir. Bu doğrultuda, Ön Ödemeli
Konut Satışları Hakkında Yönetmelik ile yapılan değişikliklerle satıcı – tüketici hakları dengesi
gözetilmeye çalışılmıştır.