logo

Blog

COVID-19 Pandemisi Sebebiyle Mücbir Sebep Kapsamına Alınan Vergi Mükelleflerinin Hukuki Durumu

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından düzenlenerek 24 Mart 2020 tarihinde 31078 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete içeriğinde yayınlanan ve aynı tarihte yürürlüğe giren tebliğ ile Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan şehrinde ortaya çıkan ve devamında birçok ülkeye yayılarak Dünya Sağlık Örgütü tarafından “pandemi” olarak ilan edilen Corona Virüs (Covid-19) salgınından ve bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti tarafından alınan tedbirlerden etkilenen belirli mükelleflerin vergi ödevlerinin yerine getirilmesi bakımından mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması amaçlanmıştır. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 04 Ocak 1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13’üncü maddesinde sayılan mücbir sebep halleri nedeniyle; bölge, il, ilçe, mahal ya da afete maruz kalanlar itibarıyla mücbir sebep hali ilan etmeye ve bu sürede vergi ödevlerinden yerine getirilemeyecek olanları tespit etmeye yetkili kılınmıştır. Yine aynı Kanunun 111’inci maddesinde ise Hazine ve Maliye Bakanlığının, mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin, anılan Kanun kapsamında olup ödeme süresi afet tarihinden sonraya rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri ile anılan Kanun uyarınca verecekleri beyannamelere istinaden tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerinin bitim tarihinden itibaren azami bir yıl süre ile uzatmaya yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda yukarıda sayılan bu yetkiler doğrultusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından düzenlenerek 24 Mart 2020 tarihinde 31078 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete içeriğinde yayınlanan tebliğ ile ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan veya salgından doğrudan etkilenen ya da İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükellefler itibarıyla mücbir sebep ilanı gerçekleştirilmiştir. Buna göre ilgili tebliğin 3’üncü maddesi gereğince;

-Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin,

-Korona virüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla; alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin,

-Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflerin 01 Nisan 2020 ile 30 Haziran 2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu belirlenmiş olup bu husus hüküm altına alınmıştır.

Yine aynı tebliğin 4’üncü maddesinde ise yukarıda sayılan ve mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükelleflerle ilgili olarak ilgili tebliğin 5’inci maddesinde;

-27 Nisan 2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile 30 Nisan 2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkûr tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratlarının yüklenme sürelerinin 27 Temmuz 2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin 27 Ekim 2020 Salı,

-27 Mayıs 2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile 1 Haziran 2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkûr tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratlarının yüklenme sürelerinin 27 Temmuz 2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin 27 Kasım 2020 Cuma,

-26 Haziran 2020 tarihine kadar verilmesi gereken Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve Katma Değer Vergisi Beyannameleri ile 30 Haziran 2020  tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkûr tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratlarının yüklenme sürelerinin 27 Temmuz 2020 Pazartesi, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin 28 Aralık 2020 Pazartesi günü sonuna kadar uzatılması uygun bulunarak hüküm altına alınmıştır. 

Bütün bunlarla birlikte İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında 65 yaş ve üstünde bulunan veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren mükellefler ve meslek mensupları ile beyanname/bildirimleri bu meslek mensuplarınca verilenler itibarıyla da mücbir sebep ilanı gerçekleştirilmiş olup ilgili tebliğin 5’inci maddesi kapsamında kalan ve yukarıda belirtilen beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son gününün, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15’inci günün sonuna kadar uzatılmasına karar verilmiştir. Ancak işbu sokağa çıkma yasağının ilgili tebliğin 3’üncü maddesinde ilan edilen mücbir sebep tarihleri aralığında (01 Nisan 2020 ile 30 Haziran 2020) sona ermesi halinde ise bu kişiler, 3’üncü madde kapsamında sayılan mükelleflerden olmaları koşuluyla mücbir sebep hükümlerinden faydalanmaya devam edeceklerdir.