09/08/2016 tarihinde Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında
Kanun’a 3.maddeden sonra gelmek üzere 3/A maddesi eklenmiştir. Diğer Teşvik Unsurları başlıklı bu
madde uyarınca özetle; Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, işletmeleri bünyesinde
gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme
harcamaları tutarının %100’ü, bu kapsamdaki projelerin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
tarafından Ar-Ge ve yenilik projesi olarak değerlendirilmesi şartıyla, kazancın tespitinde indirim konusu
yapılacaktır. Ayrıca bu harcamalar, Vergi Usul Kanuna göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman
yoluyla itfa edilecek, bir iktisadi kıymet oluşmaması hâlinde ise doğrudan gider yazılacaktır. Araştırma
ve geliştirme faaliyetleri ile doğrudan ilişkili olmayan giderlerden Ar-Ge indirimi hesaplanmayacak; Ar-
Ge indirimi tutarının hesabında tamamen araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılan
amortismana tabi iktisadi kıymetler için hesaplanan amortismanlar ile başka faaliyetlerde de kullanılan
makine ve teçhizat için hesaplanan amortismanların bu kıymetlerin araştırma ve geliştirme
faaliyetlerinde kullanıldıkları gün sayısına isabet eden kısmı dikkate alınabilecektir. Bu doğrultuda,
yetkili Bakanlıklar olan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı 14.02.2017 tarihli
Resmi Gazete’de Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama
ve Denetim Yönetmeliğinde Değişiklik yayımlamıştır. Bu değişiklikler özellikle Ar-ge, yenilik ve tasarım
faaliyetlerinde bulunan sermaye ve şahıs şirketlerini yakından ilgilendirmektedir. Aşağıdaki bilgi
notunda bu değişiklikler ayrıntılı olarak incelenecektir. Öncelikle, Yönetmelik’te geçen en önemli
kavramların tanımını kısaca belirtelim. Buna göre; araştırma ve geliştirme faaliyeti (Ar-Ge): Araştırma
ve geliştirme, kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yeni
süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen
yaratıcı çalışmaları, çevre uyumlu ürün tasarımı veya yazılım faaliyetleri ile alanında bilimsel ve
teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel,
bilimsel ve teknik içerik taşıyan faaliyetleri, tasarım faaliyeti: Sanayi alanında ve Bakanlar Kurulunun
uygun göreceği diğer alanlarda katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya
ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin
tümünü, yenilik: sosyal ve ekonomik ihtiyaçlara cevap verebilen, mevcut pazarlara başarıyla
sunulabilecek ya da yeni pazarlar yaratabilecek; yeni bir ürün, hizmet, uygulama, yöntem veya iş
modeli fikriyle oluşturulan süreçleri ve süreçlerin neticelerini ifade etmektedir. Bu aşamada aşağıda
ilgili değişikler bilgilerinize sunulmaktadır. 01/03/2016’den tarihinden itibaren geçerli olmak üzere
yayımı tarihinde yürürlüğe giren Yönetmelik’in Ar-Ge, yenilik ve tasarım harcamalarının
kapsamı başlıklı 7.maddesinde şu değişiklikler yapılmıştır:
Ar-Ge ve yenilik faaliyeti ile tasarım faaliyeti kapsamında değerlendirilen harcamalar aşağıda yer
almaktadır:
(….)
c) Personel giderleri: Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla çalıştırılan Ar-Ge
veya tasarım personeliyle ilgili olarak tahakkuk ettirilen ve gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması
kapsamında bulunan ücretler ile bu mahiyetteki giderlerdir. Ar-Ge veya tasarım merkezleri alanı
dışında geçirilen süreye isabet eden ve Bakanlar Kurulunca belirlenen sınırlar dâhilinde gelir vergisi
stopajı teşviki kapsamında değerlendirilen ücretler de Ar-Ge ve tasarım indirimine konu edilir.
ç) Genel giderler:
1) Ar-Ge veya tasarım merkezlerinin kira, su, enerji, bakım-onarım, haberleşme, (posta, kargo, kurye
ve benzeri giderler dahil) nakliye giderleri ile bu merkezlerde kullanılan makine ve teçhizata ilişkin
bakım ve onarım giderleri gibi bu merkezlerde yürütülen faaliyetin devamlılığını sağlamak için yapılan
giderleri kapsar.
2) Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyetlerine ilişkin sigorta giderleri, kitap, dergi ve benzeri bilimsel
yayınlara ait giderler de bu kapsamdadır.
d) Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler: Normal bakım ve onarım giderleri hariç olmak üzere, Ar-Ge
ve yenilik veya tasarım faaliyetleriyle ilgili olarak işletme dışında yerli veya yabancı diğer kurum ve
kuruluşlardan alınan; mesleki veya teknik destek, test, laboratuvar ve analiz hizmetleri, hukuki veya
bilimsel danışmanlık hizmetleri ile bu mahiyetteki diğer hizmet alımları kapsamında yapılan
ödemelerdir. Bu şekilde alınan hizmetlere ilişkin harcamalar, proje kapsamında gerçekleştirilen toplam
harcama tutarının yüzde ellisini geçemez.
Bu değişiklikler ile, Ar-Ge ve yenilik faaliyeti ile tasarım faaliyeti kapsamında değerlendirilen
harcamaların kapsamı genişletilmiş ve böyle bunların da Yönetmelik kapsamında değerlendirilmesi
önü açılmıştır. Burada en dikkat çekici değişikliklerden biri de dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler
başlığı altında, hukuki veya bilimsel danışmanlık hizmetleri için yapılan ödemelerin de Ar-Ge ve yenilik
veya tasarım faaliyetleriyle ilgili olması halinde Yönetmelik kapsamında değerlendirilebilecek

olmasıdır. Yayım Tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere yukarıda belirtilen Kanun değişikliğine
ilişkin olarak aşağıdaki madde eklenmiştir:

Kanunun 3/A maddesinde yer alan Ar-Ge indirimi
MADDE 9/A – (1) Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri
münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100'ü, bu
kapsamdaki projelerin Bakanlık tarafından Ar-Ge ve yenilik projesi olarak değerlendirilmesi şartıyla 5520 sayılı
Kanunun 10 uncu maddesi ve 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca kazancın tespitinde indirim konusu
yapılır.
(2) Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, 9/8/2016 tarihinden itibaren 5746 sayılı Kanunun 3/A maddesi
kapsamında yapılan başvurularına konu yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme
projeleriyle ilgili indirim uygulamasında bu maddede yer alan hususlar dikkate alınır. 9/8/2016 tarihinden önce
yapılan başvurulara konu projelerle ilgili olarak 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (9)
numaralı bendi ile 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 6728 sayılı Kanunla
değiştirilmeden önceki hükümlerine göre Ar-Ge indiriminden faydalanılır.
(3) Kanunun 3/A maddesi kapsamında Ar-Ge indiriminden faydalanılmaya başlanacağı döneme ait geçici vergi
beyannamesinin verileceği tarihe kadar, Ar-Ge faaliyetiyle ilgili olarak Bakanlıkça belirlenecek formata uygun
şekilde projeye ilişkin hazırlanacak başvuru formu, Bakanlığa elektronik veya yazılı olarak gönderilir. Ancak bu
süre içinde başvurusu yapılmayan projeler ile ilgili olarak çalışmalara başlanıp harcama yapılmakla birlikte
projenin herhangi bir aşamasında başvuruda bulunulması ve projenin uygun bulunması halinde, başvuru
tarihinin içinde bulunduğu geçici vergilendirme döneminin başlangıcından itibaren yapılan Ar-Ge harcamaları
Ar-Ge indiriminden yararlanabilir, Ar-Ge projesi bittikten sonra yapılan başvurular değerlendirmeye alınmaz.
(4) Başvurusu yapılan proje, Bakanlık tarafından genel değerlendirmesi yapıldıktan sonra, bilimsel olarak
incelenerek münhasıran yeni bilgi ve teknoloji arayışına yönelik olup olmadığının tespit edilmesi için TÜBİTAK’a
gönderilir. Proje, TÜBİTAK tarafından aşağıdaki hususlar çerçevesinde incelenir ve değerlendirilir:
a) TÜBİTAK tarafından ihtiyaç duyulması halinde ilave bilgi ve belgeler de istenilmek suretiyle söz konusu
başvuruyu incelemek üzere konusunda uzman en az iki akademisyen hakem olarak görevlendirilir.
b) Hakemler tarafından, başvuruya ilişkin incelemeler doğrultusunda değerlendirme raporları hazırlanır.
c) TÜBİTAK tarafından, değerlendirme raporları dikkate alınarak, projenin yeni bilgi ve teknoloji arayışına
yönelik olup olmadığına ilişkin sonuç yazısı hazırlanır.
(5) Projeye ilişkin sonuç yazısı, ekinde değerlendirme raporları olacak şekilde, projeye ilişkin başvurunun
Bakanlık tarafından TÜBİTAK’a gönderildiği tarihten itibaren en geç altmış gün içinde Bakanlığa iletilir.
(6) İnceleme ve değerlendirmeye ilişkin giderler TÜBİTAK tarafından karşılanır.
(7) Sonuç yazısının bir örneği başvuru sahibine Bakanlık tarafından gönderilir. Başvuru sahibi, olumlu sonuç
yazısının bir örneğini gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine verir.
(8) Projeye ilişkin bütçe, süre, personel ve benzeri değişiklik talepleri ile ilgili tüm işlemler Bakanlık onayına
tabidir. Bakanlık tarafından gerekli görülmesi halinde bu konularda TÜBİTAK’ın görüşü alınabilir.

(9) Kanunun 3/A maddesi çerçevesinde Ar-Ge indiriminin uygulanmasında, bu maddede yer alan hususlar
dikkate alınmak suretiyle 5746 sayılı Kanun ile 8 ve 9 uncu maddelerde kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla
kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum
ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya
uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile ilgili yer alan hüküm ve açıklamalar dikkate alınır.
(10) Hibelerin fon hesabına alınarak vergiye tabi kazancın tespitinde gelir, Ar-Ge indirimi tutarının tespitinde de
Ar-Ge harcaması olarak dikkate alınmamasına ilişkin olarak 33 üncü maddede yapılan açıklamalar, Kanunun 3/A
maddesi uyarınca Ar-Ge indiriminden yararlananlar açısından da geçerlidir.
(11) Bakanlık gerekli görmesi halinde bu madde ile ilgili usul ve esas yayımlayabilir.”
 
Son derece önemli bu madde ile birlikte Kanuna eklenen 3/A mddesinin nasıl uygulanacağı da açıklığa
kavuşmuştur.
Yayım Tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere aşağıdaki paragraf çıkartılmıştır:
Gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması
MADDE 10 – (….)
ç) Bu madde kapsamında Ar-Ge veya tasarım merkezleri alanı dışında gerçekleştirilen faaliyetler ile lisansüstü
eğitim kapsamında dışarıda geçirilen sürelere ilişkin ücretlerden; gerçek yol giderleri dâhil olmak üzere yol,
konaklama, gündelik gibi adlar altında gider karşılığı olarak yapılan ödemeler ile sağlanan menfaatler destek ve
teşvik kapsamında değerlendirilmez.
 
Bu çıkarma ile gelir vergisi stopajı teşviki genişletilmiştir.
 
01/03/2016’den tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmek üzere aşağıdaki fıkra
ikinci kısımda verildiği şekilde değiştirilmiştir:
 
Rekabet öncesi işbirliği projelerinin izlenmesi ve destek ödemesi  
MADDE 26 – (….)
 
"(5) Proje kapsamında yapılan harcamalara ilişkin Bakanlıkça gerçekleştirilecek ödemeler, dönemsel izlemeyi
müteakip dönemlerde yapılır." çıkartılmış.
 
“(5) Proje kapsamında yapılan harcamalara ilişkin Bakanlıkça gerçekleştirilecek ödemelerin, dönemsel izlemeyi
müteakip dönemlerde yapılması esastır. Ancak proje ortakları tarafından talep edilmesi halinde, proje
kapsamındaki harcamalara ilişkin Bakanlıkça gerçekleştirilecek ödemeler, proje destek sözleşmesinde ilgili
dönem için öngörülen destek tutarının %20’sini geçmemek üzere dönemsel ödemelerden önce teminat
karşılığında ön ödeme şeklinde yapılabilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
 
Bu değişiklik ile birlikte, Rekabet öncesi işbirliği projelerinin desteklenmesi amaçlanmış olup dönemsel
izlemeden önce de belirli bir miktar da destek tutarı ön ödemesinin yapılabileceği düzenlenmiştir.
 
Sonuç olarak; Araştırma, Geliştirme Ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama Ve Denetim
Yönetmeliği'nde yapılan değişikliklerle; Ar-ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine verilen desteğin kapsamı
genişletilmiş ve böylece bu alanlarda daha fazla yatırımın yapılmasının önünün açılması ve desteklenmesi
amaçlanmıştır.